Biopsja to zabieg diagnostyczny wykonywany w celu zbadania zmian występujących w tkankach różnych narządów. Polega on na pobraniu, za pomocą specjalnej igły, próbki do badań histopatologicznych. Wielu osobom zabieg ten wydaje się dość poważny i bolesny, ale czy faktycznie jest się czego obawiać?

Biopsja pozwala zidentyfikować i precyzyjnie zdiagnozować wszelkie zmiany występujące w tkankach miękkich, w tym również piersiach. Dzięki niej lekarz może określić charakter zgrubienia, które wyczuliśmy podczas samobadania (czy też zostało zauważone na badaniu mammograficznym lub USG). Na jej podstawie, w razie konieczności, dobiera również właściwe leczenie. Dowiedz się, jakie są rodzaje biopsji oraz jak przebiega sam zabieg.

Biopsja piersi – rodzaje i przebieg zabiegów

Materiał do badań histopatologicznych pobiera się za pomocą igły, co może się odbywać na kilka różnych sposobów.

• Biopsja cienkoigłowa polega na pobraniu próbki do badań histopatologicznych za pomocą cienkiej igły (0,6-0,8 mm). Zabieg przeprowadza się w pozycji siedzącej lub leżącej w znieczuleniu. Jest najmniej inwazyjnym rodzajem biopsji piersi i tym samym odznacza się niskim ryzykiem powikłań. Z drugiej strony, cienka igła pozwala na pobranie jedynie niewielkiego wycinka materiału komórkowego, przez co trudno o uzyskanie rzetelnych wyników. Jeśli zmiana jest duża, lekarz pobiera próbkę przy pomocy igły aspiracyjnej (biopsja aspiracyjna cienkoigłowa), jeśli niewielkich rozmiarów – zabieg przeprowadza się przy wsparciu USG (biopsja cienkoigłowa celowana).

• Biopsja gruboigłowa polega na pobraniu próbki do badań za pomocą grubszej igły, o średnicy 1,5-3mm. Zabieg przeprowadza się w pozycji leżącej, w znieczuleniu miejscowym. Taka biopsja jest bardziej inwazyjna, ponieważ miejsce, w którym wprowadza się igłę, jest delikatnie nacinane; daje ona jednak rzetelne wyniki.

• Biopsja mammotomiczna to odmiana biopsji gruboigłowej. Polega na pobraniu materiału do badań histopatologicznych metodą próżniową. Po wprowadzeniu igły następuje zassanie fragmentu, a niekiedy całego, guzka do jej wnętrza. O tym, czy zmianę można pobrać w całości decyduje lekarz – wiele zależy bowiem od rodzaju, wielkości, a także jej umiejscowienia.

• Biopsja chirurgiczna to zabieg wykonywany w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Polega na nacięciu piersi, a następnie pobraniu fragmentu guza lub wycięciu go w całości – wraz z niewielką nadwyżką zdrowej tkanki. Ze względu na inwazyjność zabiegu, zakładane są szwy, a niekiedy również gumowy sączek, którego zadaniem jest odprowadzenie wydzieliny na zewnątrz.

Zalecenia po zabiegu

Jeśli chodzi o biopsję cienkoigłową, to nie występują żadne szczególne zalecenia pozabiegowe. W miejscu nakłucia może pojawić się jedynie siniak, może być ono również tkliwe.

Zarówno w przypadku biopsji gruboigłowej, jak i mammotonicznej zaleca się nosić opatrunek uciskowy przez pierwszą dobę po zabiegu. Jeżeli lekarz nie postanowi inaczej, kolejnego dnia należy go zdjąć w celu zdezynfekowania rany wodą utlenioną; następnie trzeba założyć świeży jałowy opatrunek i zakleić miejsce plastrem. By zredukować naciąganie w miejscu przeprowadzonej biopsji oraz zmniejszyć dolegliwości bólowe, zaleca się noszenie stanika. W razie wystąpienia dolegliwości bólowych można przyjąć tabletki przeciwbólowe w postaci Ibupromu, Nurofenu, Apapu czy Pyralginy. Należy pamiętać, że ze względu na właściwości rozrzedzające krew, niezalecana jest Aspiryna, Etopiryna czy Polopiryna. W razie wystąpienia krwawienia należy zgłosić się do lekarza.

W przypadku biopsji chirurgicznej możliwy jest powrót do domu w już w 2-3 godziny po wybudzeniu z narkozy. O ile zabieg odbył się szybko, sprawnie i bez żadnych komplikacji. Mimo tak szybkiego wypisania ze szpitala rekonwalescencja powinna trwać jednak od kilku dni do tygodnia. W tym czasie należy wypoczywać, nie forsować się, a pierwsze spacery powinny się odbywać pod nadzorem osób trzecich. W praktyce, ze względu na osłabienie organizmu po zabiegu, pacjentka co najmniej przez całą pierwszą dobę powinna znajdować się pod opieką bliskich.

Powikłania po zabiegu

Należy przestrzegać zaleceń lekarza zarówno przed, jak i po zabiegu – wówczas zmniejszymy szansę na wystąpienie powikłań. Najczęściej występującymi są: krwiaki, siniaki, krwawienia z rany, dolegliwości bólowe. Pierś, z której pobierano próbkę, może być także obrzęknięta. Biopsja nie jest badaniem przyjemnym, ale zdecydowanie nie należy jej się bać i unikać.